Πάντα είχα καλή μνήμη. Ευχής και κατάρας έργον. Βλέπεις, οι άνθρωποι που έχουν την ευκολία ν’ ανασύρουν αναμνήσεις και να τις ζωντανεύουν κατ’ επιλογή, χαστουκίζουν το χάδι της λήθης, δεν απολαμβάνουν το φευγιό του χρόνου.
Η γυροειδής αλωπεκία ήρθε ύπουλα κι αθόρυβα, ένα βράδυ Οκτωβρίου. Μόλις είχα βγει από το μπάνιο και χτένιζα τα μαλλιά μου, όταν πέρασα τυχαία τα δάχτυλα πίσω απ’ το αριστερό μου αυτί κι ανακάλυψα μια μικρή τρυπούλα. Ένα μικρό, ολοστρόγγυλο, χωρίς μαλλιά σημείο, σαν να το είχαν ξυρίσει σύριζα.
” Τι διάολο είναι αυτό;” αναρωτήθηκα.
Με μαθηματική ακρίβεια, οτιδήποτε είναι να συμβεί στη ζωή μας, θα διαλέξει το χειρότερο χρονικό διάστημα. Λες κι είναι κάποια σαδιστική δοκιμασία, όπου πρέπει ν’ αποδείξεις πως μπορείς να μείνεις στην επιφάνεια και να κολυμπήσεις με δέκα κιλά βαρίδια σε κάθε πόδι και μια πέτρα περασμένη στον λαιμό.
Δεν πήγαινε πολύς καιρός που είχα χάσει τον παππού μου, έναν άνθρωπο σταθμό της παιδικής μου ηλικίας, ενώ παράλληλα η ζωή μου, όπως ήταν δομημένη, ούρλιαζε για αναθεωρήσεις κι ανακατατάξεις σ’ όλα τα επίπεδα. Αλλαγές που θα έμπαιναν στον πάγο και θα επιβάρυνε η αναβολή τους ακόμη περισσότερο τις μέρες που θα ακολουθούσαν.
” Εντάξει, δεν είναι τίποτα. Κάτι εποχιακό θα ‘ναι”, είπα στον εαυτό μου, αλλά ούτε που τον έπεισα.
Το σώμα έχει έναν δικό του τρόπο να σε προειδοποιεί, όταν δε σέβεσαι το ίδιο καθώς και την ψυχή που στεγάζει. Όταν δεν το ακούς, όταν το παραβλέπεις, αρχίζει να επιτίθεται σε μια προσπάθεια να σε συνετίσει. Μπας κι ανοίξεις τα μάτια σου και δεις πως ο δρόμος που τραβάς είναι τυφλοσούρτης.
Μέσα σε μια εβδομάδα από εκείνο το βράδυ, ξεκίνησε να γκρεμίζεται όχι μόνο η εικόνα μου, αλλά η αυτοπεποίθησή μου, οι σχέσεις, οι λέξεις κι ο αυτοσεβασμός μου σε μια κατρακύλα χωρίς χειρολαβές. Μαζί με κάθε χαμένη τούφα, έχανα και κάτι από μένα.
Έπρεπε να πάω να δω τι συμβαίνει. Έτσι, διάλεξα έναν δερματολόγο της περιοχής που έμενα τότε. Έναν τύπο ρομποτικό, που ενώ χτύπησε την πόρτα του ένα κορίτσι σε πανικό, με συνεχή κλάματα -γιατί δεν ήξερα από τι νοσώ στην τελική- με αντιμετώπισε με απόλυτη ψυχρότητα. Συνταγογράφησε δυο σκευάσματα, πληρώθηκε κι αδιάφορα με έδιωξε, χωρίς περαιτέρω ανάλυση.
Δυο εβδομάδες θεραπείας χωρίς αντίκρισμα, μόνο χειροτέρευση. Η αθώα, εκείνη τρυπούλα είχε φάει όλη την αριστερή μεριά και κάθε χτενιά μπούκωνε τη βούρτσα, αφήνοντας πίσω κάτι ετοιμόρροπες τρίχες, ενώ παράλληλα τρίμαρε λίγο ακόμα την κακή ψυχολογία μου.
Το μόνο παρήγορο ήταν ότι είχα την πολυτέλεια να κρύβω εκείνη τη μεριά, εξαντλώντας κάθε τέχνασμα που χρησιμοποιούμε τα κορίτσια για να στρώνουμε τα μαλλιά μιας κακής ημέρας.
Στο ενδιάμεσο, πήγα για εξετάσεις οι οποίες οδήγησαν στο πουθενά, χωρίς καμία παθολογική αιτία να το εξηγεί. Επισκέφτηκα κι άλλους κι άλλους γιατρούς, έκανα κι άλλες εξετάσεις, εναλλακτικές θεραπείες, νέες θεραπείες, δοκίμασα κάθε μαντζούνι προτεινόμενο, μέχρι που έπαθα αλλεργική αντίδραση, χωρίς κανένα αποτέλεσμα και χωρίς καμία υπεύθυνη απάντηση γιατί συμβαίνει. Ήξερα μόνο ότι δεν είναι κολλητικό.
Ίσως είναι από τα πιο τρομακτικά πράγματα το να ψάχνεις στα τυφλά, δια της ατόπου απαγωγής. Πίστευα πως στην ιατρική τα πράγματα είναι λίγο πιο ξεκάθαρα κι οι άνθρωποι είναι πιο ειλικρινείς και ”straight forward”. Αυτό που ένιωσα, ήταν πως ήμουν ένα καταπληκτικό πειραματόζωο, που η απόγνωσή του κι η ανάγκη ν’ ανακτήσει την προτεραία εικόνα, καλλιεργούσε ένα έδαφος οικονομικής εκμετάλλευσης και κούφιας ελπίδας από καθέναν που δήλωνε ειδικός. Ήμουν ένα πορτοφόλι και μια φοβερή ευκαιρία για πώληση υπηρεσιών και νέων μεθόδων τόσο από ”καταξιωμένους”, όσο κι από ”ανερχόμενους” απατεώνες υγείας.
Δε θα ξεχάσω ποτέ εκείνα τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς. Είχα διαλέξει ένα πολύ όμορφο φόρεμα για το ρεβεγιόν κι ένα ωραίο διακοσμητικό για τα μαλλιά, τα οποία αποφάσισα να πάω να περιποιηθώ σ΄ ένα κομμωτήριο, σε μια προσπάθεια να βρω λίγο τον εαυτό μου και να νιώσω αξιοπρεπής εμφανισιακά σ’ ένα φιλικό κάλεσμα.
Η κομμώτρια εκεί, όταν ήρθε η σειρά μου και κάθισα στον λουτήρα, αφήνοντας ελεύθερη την πετσοκομμένη από την άγνωστη πάθηση κοτσίδα μου, αφού περιεργάστηκε τα μαλλιά και είδε τι συμβαίνει, ενώ όλες τις προηγούμενες κυρίες τις έλουζε κανονικά, φόρεσε τα πλαστικά γάντια της και σχεδόν στον αέρα, προσπαθούσε να λούσει τα δικά μου, αποφεύγοντας όσον το δυνατόν την επαφή.
” Μη φοβάστε”, της είπα, ”δεν είναι κάτι που κολλάει, είναι κάποιου είδους αυτοάνοσο”. Δε μου απάντησε ποτέ, παρά ξέβγαλε τα μαλλιά μου με νερό τόσο καυτό, που σχεδόν κοκκίνησε το κεφάλι μου. Με κάθισε στην καρέκλα για να με χτενίσει, συνεχίζοντας να φορά τα γάντια, τραβώντας παράλληλα τόσο απότομα τα μαλλιά που της έμεναν τρίχες στα χέρια και εγώ απλά ψιθύριζα ”σας παρακαλώ, με πονάτε”.
Όταν της ζήτησα να μου στερεώσει εκείνο το μικρό κόσμημα κεφαλής, μου απάντησε πως δε βρίσκει μαλλιά να το στερεώσει και μου το πέταξε στα χέρια. Με χρέωσε τα διπλάσια, ώστε να βεβαιωθεί πως δε θα ξαναπατήσω κι εγώ απλά άφησα τα χρήματα μ’ ένα ”σας ευχαριστώ” μπουκωμένο ανάμεσα στην ευγένεια κι έναν λυγμό.
Εκείνη την ημέρα έβραζα από θυμό, αδικία, εξευτελισμό και διασυρμό και για πρώτη φορά ένιωθα να με πονάει όχι μόνο ο καθρέφτης, αλλά κι η ψυχή μου.
Κάπως έτσι, μπήκαν στο παιχνίδι κι οι κρίσεις πανικού. Στην αρχή ξεκίνησαν σαν μικρές ταχυκαρδίες και καθώς το άγχος κι ο φόβος μεγάλωνε, μου κοβόταν η ανάσα και οριζοντιωνόμουν στα καλά καθούμενα, σπαρταρώντας σαν ψάρι έξω από την γυάλα. Η κρίση πανικού έδωσε τη θέση στον φόβο για τον φόβο και η απομόνωση ήταν μονόδρομος, καθώς η αποκρουστική μου, για τα δεδομένα της κοινωνίας, εικόνα συγκέντρωνε αδιάκριτα βλέμματα, γέλια, σιχαμάρα και πυροδοτούσε το μέσα μου, σαν γκαζάκι που αναφλέγεται.
Πλέον έλειπαν τα 2/3 των μαλλιών μου κι ο μόνος τρόπος να κυκλοφορώ για λειτουργικές δουλειές της καθημερινότητας, όπως το να πάρω κάτι από το super market, ήταν αποκλειστικά με μαντήλια.
Ένα ξέμπαρκο απόγευμα, καθώς πήγα να πάρω έναν καφέ πακέτο στο συνοικιακό μου στέκι, βρήκα μια γνωστή μου κοπέλα. Με είδε και κατάλαβε. Μου πρότεινε να επισκεφτώ την γιατρό της, καθώς η ίδια είχε περάσει κάτι παρόμοιο, μετά από μια απώλεια κύησης. ” Δεν έχεις να χάσεις τίποτα”, μου είπε. Κι ήταν η αλήθεια. Δε μου είχε μείνει τίποτα. Ούτε καν η υγεία μου.
Και πήγα. Ήταν η πρώτη φορά, μετά από καιρό που ένιωσα ασφάλεια. Έναν χρόνο σε αυτή την κατάσταση, την αρκετά προχωρημένη, δεν είχα πολλές ελπίδες. Αλλά εκείνη η γυναίκα, μου μίλησε με σύνεση, κατανόηση και με άφησε να κλάψω ελεύθερα, δίνοντάς μου την υπόσχεση πως θα είναι μαζί μου.
Με έβαλε σε μια σειρά και μου πρότεινε να επισκεφτώ έναν ψυχολόγο, γιατί οι πληγές του σώματος, ήταν βάρη ψυχής. Εκείνη μου έδωσε και τη διάγνωση. Γυροειδής αλωπεκία διάχυτη και κατά πλάκες. Μια δύσκολη διαχείριση, καθώς οι προηγούμενοι δεν την αντιμετώπισαν με σωστό τρόπο κι υπήρχε ο κίνδυνος μονιμότητας.
Την ακολούθησα πιστά σε ό,τι μου είπε. Το ταξίδι της ψυχοθεραπείας λειτούργησε ευεργετικά γιατί κατάφερα να διαχειρίζομαι τις κρίσεις πριν αρχίσουν, να κάνω θετικές σκέψεις και μαζί με την αγωγή της γιατρού μου, μέσα σε 6 μήνες είδαμε το πρώτο αισιόδοξο χνούδι να βγαίνει από την έρημο της αυτοκαταστροφικής πάθησής μου.
Όταν έστρωσε λίγο η κατάσταση, μου πρότεινε να πάω να περιποιηθώ λίγο τα μαλλιά μου για να δυναμώσουν. Φοβήθηκα. Δεν ήθελα. Αλλά αν κρυβόμουν πάλι πίσω από τις κακές εμπειρίες, δε θα έβγαινα στο φως.
Έτσι, διάλεξα ένα κομμωτήριο στην άλλη άκρη της πόλης, να μη με ξέρουν και να μην τους ξέρω. Πηγαίνοντας εκεί, η κυρία που θα μ’ αναλάμβανε, με υποδέχτηκε με χαμόγελο. Με ντροπή και με μάτια χαμηλωμένα, της εξήγησα τι μου συμβαίνει. Δεν τρόμαξε, δε με αποστράφηκε.
Δίπλα μου, μια όμορφη γυναίκα, με κοιτούσε καθώς άκουγε την ιστορία.
”Γλυκιά μου, κοίτα με λίγο. Είμαι πρώην καρκινοπαθής και μόλις βγήκαν τα πρώτα μαλλιά, ήρθα να με σουλουπώσω. Εσύ, με τέτοια μάτια, τι τα θες τα μαντήλια; Τα μάτια μιλάνε κι όλα τα υπόλοιπα είναι απλά…τρίχες”.
Εκείνη τη μέρα κάτι μέσα μου λύγισε…. Ή μάλλον στάθηκε για πρώτη φορά όρθιο.
Έχουν περάσει 12 χρόνια από εκείνη την πρώτη τρύπα. Έχουν εμφανιστεί κι άλλες πολλές στο μεσοδιάστημα, αλλά δεν έφτασα ποτέ ξανά σε εκείνη την κατάσταση. Τα μαλλιά μου έχουν γίνει βαρόμετρο της ψυχολογικής μου κατάστασης κι όταν το σώμα μου στέλνει μηνύματα, πλέον το ακούω. Είναι καιρός ν’ αλλάξω, ν’ απομακρυνθώ ή να λέω όχι σε πράγματα που με πιέζουν. Να υψώνω τη φωνή μου σε όσους δε σέβονται τα όριά μου και να με φροντίζω.
Γράφω αυτές τις λέξεις γιατί ξέρω πως υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εκεί έξω σαν και μένα. Άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια και που δεν έχουν βρει τους κατάλληλους ανθρώπους να τους βοηθήσουν. Άνθρωποι που πνίγονται μέσα στα αισθήματά τους και μέσα στην εικόνα που θέλουν οι άλλοι να έχουμε.
Ας μην νιώθουμε ντροπή για κάτι που δε διαλέξαμε.
Στην τελική είναι απλά τρίχες.
