Ελλάδα! Το λίκνο του πολιτισμού. Η χώρα που γέννησε τη
Δημοκρατία, τη δικαιοσύνη και τις τέχνες. Η χώρα που έβγαλε τους μεγαλύτερους
φιλόσοφους, μουσουργούς και καλλιτέχνες. Σοφοκλής, Αριστοφάνης, Αισχύλος,
Περικλής, όλοι αυτοί αλλά και πολλοί άλλοι που μας κληροδότησαν με κάτι τόσο
σπουδαίο, όλοι μαζί τώρα κλαίνε για τα χάλια της Ελλαδίτσας και του λαού
της.
Πού να φανταζόταν ο Αριστοφάνης πως όταν έγραφε του
«Αχαρνείς» λίγους αιώνες αργότερα θα έπαιρνε σάρκα και οστά η ίδια η πλοκή του.
Πού να ήξεραν οι Ολύμπιοι Θεοί όταν έπιναν ήσυχοι το νέκταρ τους και αποφάσιζαν
για το ανθρώπινο γένος, πως μερικά εκατομμύρια χρόνια αργότερα, μέσα στην
Επίδαυρο εκεί που άλλοτε τους αποθέωναν μέσα από τα έργα και τις θυσίες, θα παρακολουθούσαν
μια μερίδα ανθρώπων να λικνίζονται επιδέξια, με τα γεννητικά τους όργανα φόρα
παρτίδα.
Ναι, για τα «Παλλόμμενα πέη» του περίφημου (δεν τον είχα
ακούσει ποτέ ξανά) Γιαν Φάμπρ. Αυτή η παράσταση που θα κοσμήσει το 60ο Φεστιβάλ
Αθηνών ή να πω καλύτερα το Διεθνές Φεστιβάλ Αθηνών;
Είναι τόσα πολλά που με σόκαραν παρακολουθώντας όλες
αυτές τις εξελίξεις. Από τον διορισμό του Βέλγου σκηνοθέτη ως διευθυντή του
Φεστιβάλ, από τα «παρακαλετά» του Αλέξη μας, να χώσει στο Φεστιβάλ και καμιά
Ελληνική παραγωγή, μέχρι το κόσμο που εξαγριώθηκε για το γυμνό που θα
παρουσιάσουν αυτοί οι έξι νεαροί μέσα στην Επίδαυρο.
Από πού να το πιάσεις και που να το αφήσεις; Η ημιμάθεια
και η απαιδευσιά σε όλο της το μεγαλείο.
Αλλά πριν πω μερικά πράγματα για όλο αυτό το σκάνδαλο που έχει ξεσπάσει
καλύτερα ας τα πάρουμε από την αρχή.
Τι είναι το Φεστιβάλ Αθηνών;
Αρχικά, ιδρύθηκε πριν από 60 χρόνια , με απόφαση της τότε
κυβέρνησης του Γεώργιου Ράλλη (1955) και έχουν περάσει από τη γιορτή αυτή τα
μεγαλύτερα ονόματα του πλανήτη, όπως η Μαρία Κάλλας, ο Μητρόπουλος, ο Δημήτρης Καβάκος, η όπερα του Πεκίνο, ο Νουρέγιεφ, ο Θεοδωράκης, ο Χατζιδάκις, αλλά και πολλοί
άλλοι.
Για την καλύτερη, λοιπόν, διαχείριση του φεστιβάλ κλήθηκε
από την Αμερική ο διάσημος σκηνοθέτης Ντίνος Γιαννόπουλος, όπου ουσιαστικά
ίδρυσε και οργάνωσε αυτή τη μεγάλη γιορτή, της έδωσε απόλυτη ελευθερία, αλλά
και ένα κομμάτι από την προσωπικότητά του. Τα υλικά του φεστιβάλ, η μουσική και
το θέατρο και όλα αυτά στο μαγευτικό χώρο του Ηρώδου του Αττικού.
Η πρεμιέρα του πρώτου Φεστιβάλ έμεινε ανεξίτηλη στη μνήμη
όλων με την έναρξη του από την Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης υπό τη
διεύθυνση του Δημήτρη Μητρόπουλου.
Αντίθετα σε εμάς το φετινό Φεστιβάλ, θα μείνει ανεξίτηλο για τα αναρίθμητα έργα
ξένων σκηνοθετών και συνθέτων με εμφανή την έλλειψη του ελληνικής συμμετοχής.
Και για όσους νομίζουν πως δεν υπήρχε ήρθε η ώρα να διαψευθούν.
Νομίζω πως επικεντρωθήκαμε περισσότερο στα «κουνιστά πέη»
παρά στο τι πραγματικά έχει συμβεί. Ο κύριος Μπαλτάς, λοιπόν, αυτό το ξεφτέρι
που έχει στα χέρια του ένα ολόκληρο υπουργείο Πολιτισμού, είχε την τεράστια
επιφώτηση να ορίσει στο Ελληνικό Φεστιβάλ, έναν Βέλγο
καλλιτέχνη που φυσικά θα ήξερε καλύτερα από έναν Έλληνα καλλιτέχνη τα πράγματα,
την ιστορία αλλά και η διαχείρισή του.
Το κατάπιαμε χωρίς να βγάλουμε λέξη. Το κερασάκι στη
τούρτα ήρθε να απογειωθεί με την προβολή μόνο ξένων ταινιών με τον καλλιτέχνη
να δηλώνει ως εξής: «Για το πρώτο έτος της θητείας μου και επειδή δεν είχα χρόνο
από την ώρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου, αποφάσισα με την ομάδα μου να
ασχοληθούμε με το Βέλγιο και σιγά-σιγά να χτίσουμε μαζί, χρόνο με τον χρόνο, το
περιεχόμενο και τη κατεύθυνση του Ελληνικού Φεστιβάλ, του οποίου δηλώνω
επιμελητής. Το βελγικό πνεύμα είναι η σύλληψη του προγράμματος της πρώτης
χρονιάς του Ελληνικού Φεστιβάλ».
Από εκείνη τη στιγμή και μετά όλοι, λίγο πολύ ξέρουμε τη
συνέχεια. Ξεσηκωμός των ηθοποιών, καταιγισμός αντιδράσεων από ηθοποιούς, ακόμη
και μέσα στη Βουλή.
Και κάπου εκεί ο Αλέξης, να τον παρακαλεί πρώτα μέσω tweet και μετά μέσω συνάντησης, να δώσει
περισσότερο βάρος στις ελληνικές παραγωγές. Ευχαριστούμε για μια ακόμη φορά
Αλέξη! Ευχαριστούμε που αντί να το απαιτήσεις, το ζήτησες ευγενικά και με το
γάντι. Που έδωσες στον κύριο Μπαλτά την
ευκαιρία να αλωνίζει.
Το πρόβλημα δεν
είναι το ότι ένας ξένος ήρθε να διοικήσει το Ελληνικό Φεστιβάλ, ή μάλλον δεν
είναι μόνο αυτό. Αλλά το ότι οι δικοί μας υπεύθυνοι το παρέδωσαν χωρίς καμία
αμφιβολία και δεν ενδιαφέρθηκαν καν για την εξέλιξή του.
Πόσο άσχημο είναι να βλέπεις να ξεπουλάνε πάσης φύσεως
πολιτισμού της χώρας σου μόνο και μόνο για το «φαίνεσθαι»;
Ο Αριστοφάνης, ο Ευριπίδης, ο Σοφοκλής έγραψαν έργα χωρίς
κοστούμια. Γιατί το σώμα δεν ήταν ντροπή . Ήταν αποθεωμένο και ένωση με τους
Θεούς και τη φύση.
Εμείς το μετατρέψαμε σε σεξουαλικό όργανο και το
συνδέσαμε με πρόστυχες και βρώμικες σκέψεις. Κανείς δεν μπορεί να κατακρίνει τη
τέχνη ούτε το τρόπο έκφρασής της. Δεν έχει όρια, ούτε γνωρίζει από ταμπού, ούτε
κι από συνθήκες. Όποτε όποιος θεώρησε
πως όλος αυτός ο χαμός έγινε για το γυμνό ,νομίζω πως ο αδιάβαστος είναι αυτός
και όχι όλοι οι υπόλοιποι.
Στο μόνο που έδωσε δίκιο στον κύριο Φάμπρ είναι πως από
τη δική μας τη πλευρά ήμασταν λάθος που δεν τον καλέσαμε σε μια συνάντηση να
του πούμε ό,τι θέλουμε. Όπως δήλωσε και στη συνέντευξη της παραίτησής του, ό,τι
έμαθε το πληροφορήθηκε από το Facebook
και ούτε καν στη προσωπική του σελίδα. Το δίκιο όμως θα του το δώσω
μέχρι εκεί.
Το Φεστιβάλ ήταν είναι και θα είναι μια γιορτή για την
Ελλάδα , που όμως ενώνει όλα τα έθνη του πλανήτη, αλλά είναι ελληνική. Είναι η
ευκαιρία κάποιων ανθρώπων όχι μόνο να εργαστούν και να επιβιώσουν έστω και για
αυτό το λίγο, αλλά και να αναδείξουν αυτό που έχει χαθεί εδώ και πάρα πολύ
καιρό. Το ελληνικό πνεύμα και τον ελληνικό πολιτισμό!
