Ο κόσμος πάντα θα προσπαθεί να σου κολλήσει ταμπέλες σαν πεντοχίλιαρα στο κούτελο, λες κι είσαι μπουζουξής στα ”Αγρίμια”. Και τι να κάνς; Να κατς α μαλώνς; Μετατρέπουμε τα ταμπελάκια μας σε ρόμπες και τις αφήνουμε ξεκούμπωτες! Άλλωστε ποιος δε βαριέται τον «κανονικό»;
Σάββατο βράδυ. Το στομάχι μου είχε εξαϋλωθεί από την πείνα κι αντί να βρίσκομαι κάπου να τρώω βρώμικο μέχρι να ξεκουμπώσω κουμπί για να πάρω ανάσα, κατέληξα να αναλύω το success story του Stephen King μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Ο λόγος; Ένα σχόλιο για τις «ταμπέλες» που φοβόμαστε τόσο οι άνθρωποι και που, πολλές φορές, μας δημιουργούν ανασφάλειες κι εσωτερικά διλήμματα, πραγματικά από το πουθενά και χωρίς να υπάρχει οποιοδήποτε λογική σε αυτό.
Τις σιχαίνομαι τις ταμπέλες. Ήταν πάντα για εμένα σαν ένα ρούχο που μου είχε αγοράσει η μάνα μου δύο νούμερα μικρότερο. Θα έπρεπε να στριμωχτώ σ’ αυτό, να μάθω να το διαχειρίζομαι κι ας με κόβει κάτω από τη μασχάλη, μέχρι εγκαύματος. Ή έστω μέχρι να βγάλει τα λεφτά του.
Είναι σαν να μου βάζεις σκατά κάτω από τη μύτη και να μου λες «μύρισε». Όχι, ευχαριστώ, δε θα πάρω! Κι είναι ίσως κι ο λόγος που στα αισθήματα, στις σκέψεις και σε ό,τι μου συμβαίνει προσπαθώ πάντα να είμαι ανοιχτή, ευθύς και να μην παίζω κρυφτούλι από τον φόβο του «τι θα πει ο κόσμος» για εμένα.
Φυσικά δεν ήταν πάντα έτσι. Όπως όλοι οι άνθρωποι, μπήκα κι εγώ στη διαδικασία να προσπαθώ ν’ αντικρούσω με επιχειρήματα τις άδικες, παράλογες ή και ψεύτικες τις περισσότερες φορές (όσοι έχουν ένσημα επαρχίας γνωρίζουν πού αναφέρομαι) κατηγοριοποιήσεις, μέχρι που κατάλαβα -με τον σκληρό τρόπο- πως πιο εύκολα σελώνεις κουνούπι, παρά το στόμα των ανθρώπων.
Εδώ μπλέκονται πολλά ψυχολογικά σύνδρομα –που δεν είναι της παρούσης ν’ αναλύσουμε, γιατί θα καταλήξουμε σε ομαδικό group therapy.
Ανάμεσα στις ταμπέλες που βρίθουν μουσιών, φαντασίας, κατινιάς και κουτσομπολιών, υπάρχουν κι αυτές που κρύβουν μια δόση αλήθειας, μικρής ή μεγάλης. Συνήθως αφορούν χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας όπως π.χ η συστολή, ικανότητες όπως η έλλειψη μαθηματικής σκέψης ή καταστάσεις όπως είναι οι αγχωτικές διαταραχές, ο αυτισμός, η δυσλεξία.
Για κάποιες από τις οποίες, μαντέψτε! Δεν ευθυνόμαστε που τις έχουμε!
Σ’ αυτό το σημείο, επιτρέψτε μου να σας εξομολογηθώ πως είμαι ένας άνθρωπος που έχει ταλαιπωρηθεί πάρα πολύ απ’ το άγχος και τις προεκτάσεις του και που μέχρι σήμερα η επιβίωσή μου μέσα σ’ αυτό, είναι ένας άθλος καθημερινός. Είμαι κάκιστη στα μαθηματικά (ό,τι έμαθα μέχρι την Α’ Λυκείου, μετά το απόλυτο κενό) κι επίσης έχω ψυχαναγκασμό με τη σειρά που πρέπει να γίνονται τα πράγματα.
Το τελευταίο προκύπτει απ’ το γεγονός πως για οτιδήποτε θέλω να κάνω, έχω πλάνο A, B, C, D, E, F, πλάνο 1022 στο τετράγωνο και δεν μπορείς να έρχεσαι με το «έτσι θέλω», να μου λες: «Λενάκι, πιάσε το ξεσκονόπανο, γιατί έχει λίγη σκόνη πάνω στην γωνία».
Εκεί, μπορώ να γίνω πραγματικά βαπόρι, μαινόμενος ταύρος, γιατί με βγάζεις εκτός προγράμματος, από κάτι για το οποίο έχω σπαταλήσει χρόνο, ρανίδες ψυχούλας κι έχω φέρει τον εγκέφαλό μου ένα βήμα πριν την ανατίναξη. Κι όλα αυτά για να το κάνω καλά!
Τα χαρακτηριστικά αυτά έχουν γίνει αιτία να μου φορέσει ο κόσμος κάτι κουκλίστικα συνολάκια με ονόματα «Collection ακοινώνητης Άνοιξη-Καλοκαίρι 2025», «Συνολάκι βαθιά, γαλάζια, θάλασσα: Οι βελονιές μιας νευρασθενούς» αλλά και να κυκλοφορήσω σε μυθιστορηματικές σειρές όπως «Το ημερολόγιο μιας καραφλής», «Η ζωή με ένα ψώνιο», «Τα μυστικά του Βάλτου κι η λασπωμένη κάμπια χωρίς I.Q.».
ΝαΙ! Εγώ είμαι αυτή! Σ’ όλο το εύρος των ταμπελών που μου έχουν φορέσει! Τα πιο σοκαριστικά και χυδαία δεν τα περιγράφω, γιατί θα κάνω recycling στην τοξικότητα, αλλά όλοι μπορείτε να τα φανταστείτε.
Ένα πράγμα που επίσης δε θα κατανοήσω κι αρνούμαι κατηγορηματικά να δεχτώ, είναι η ντροπή κι η αίσθηση ενοχής που φέρουν οι ταμπέλες.
Θυμάμαι τη μάνα μου να παίρνει τους βαθμούς μου στην Άλγεβρα και να θέλει ν’ ανοίξει η γη να την καταπιεί με εκείνο το 16. Δεν ήταν ότι δεν προσπαθούσα, ότι δε διάβαζα. Απλά το DNA μου ήταν προγραμματισμένο πάνω στη λογοτεχνία και στα αρχαία. Δεν ήμουν λάθος της φύσης, απλά μέχρι εκεί μπορούσα.
Όμως, όχι! Έπρεπε να αισθάνομαι ντροπή που ήμουν κακή στα μαθηματικά, που δεν είχα το what it takes to be a math genius! Κι έπρεπε επίσης να το κρύβω, όταν μεταξύ συμμαθητών συζητούσαμε για τους βαθμούς μας.
Εγώ από την άλλη ήμουν πάρα πολύ εντάξει με αυτό, ακόμα κι αν ο μαθηματικός μου με διαπόμπευε ως μια θεωρητική πλεμπαία, που δεν κατανοούσε την υψηλή τέχνη της μαθηματικής συλλογιστικής.
Μια φορά εγώ ήξερα τους αρχικούς χρόνους του φέρω, εκείνος όχι! Και κάπως έτσι έφαγα την πρώτη μου ωριαία ενώ στο σπίτι, τα SS αναβίωναν με προθέρμανση στους 200°C, στον ολοκαίνουργιο PITSOS φούρνο της κουζίνας, υπό τους ήχους γερμανικών εμβατηρίων.
Αναγνωρίζω τις καλές προθέσεις που μπορεί να έχει ένας φίλος ή ένας γονιός για το παιδί του, προκειμένου να το προστατεύσει από τα κακόβουλα σχόλια. Όμως, αρκετές φορές αυτή η τακτική οδηγεί στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Δημιουργείς στον άνθρωπο αυτόν μια αίσθηση τρόμου που τον ακολουθεί σ’ όλη του τη ζωή.
Σταδιακά, αυτό μετατρέπεται σε μια ανασφάλεια. Γιατί η ανάγκη να κουκουλώνεις συνέχεια τις αδυναμίες, χτίζει την αμφισβήτηση και σε άλλους τομείς.
Μήπως το άγχος μου δε με αφήνει να δημιουργώ σχέσεις;
Μήπως εκείνο το -ρο που δεν προφέρω καλά με κάνει να φαίνομαι ηλίθιος;
Μήπως η ΔΕΠΥ μου είναι ανασταλτικός παράγοντας για να κάνω εκείνο το μεταπτυχιακό;
Κι ύστερα από την αμφισβήτηση, έρχεται η κουλή αποδοχή που δεν έχει κανένα έρεισμα με την αλήθεια.
Δεν μπορώ να γράψω, γιατί έχω δυσλεξία.
Δεν μπορώ να μιλήσω σε εκείνο το κορίτσι γιατί ιδρώνουν τα χέρια μου και θα με περάσει για σίχαμα.
Δεν μπορώ να κάνω αθλητισμό, γιατί δεν έχω το κατάλληλο ύψος.
Σιχαίνομαι τον εαυτό μου γιατί έχω μεγάλη μύτη.
Δε με αντέχουν οι γύρω μου, γιατί είμαι ευαίσθητος.
Ξέρετε τι παρονομαστή έχουν όλα αυτά;
Τη μοναξιά.
Μοναξιά μέσα και έξω.
Γιατί η πάλη αυτή, η εσωτερική, γίνεται με την ενηλικίωση όλο και πιο έντονη που δε σε αφήνει να χτίσεις ποιοτικές σχέσεις κάθε μορφής.
Αισθάνεσαι πάντα αβέβαιος. Είσαι δέκα μέτρα πιο κάτω από το πρώτο σκαλοπατάκι της κοινωνικότητας και δεν έχεις πια ούτε τη δύναμη, ούτε τη θέληση να ανέβεις αυτή τη ρημαδοσκάλα και να υπάρξεις.
Κι επειδή είμαι άνθρωπος της μεγάλης εικόνας κι όχι του δέντρου του κοινωνικού περίγυρου, θα σας πω και το εξής.
Κάθε φορά που κρυβόμαστε, κάθε φορά που προσέχουμε μην χαλάσουμε την καλογυαλισμένη εικόνα μας, που παριστάνουμε πως όλα κυλούν τέλεια και φανταστικά στο Μικρό Σπίτι στο Λιβάδι…
Κάθε φορά που δεν αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, μαθαίνουμε και σ’ ένα παιδί (μικρό ή μεγάλο) που μπορεί να μας θαυμάζει, να μας έχει πρότυπο, να μας διαβάζει -καλήν ώρα- να κάνει ακριβώς το ίδιο. Να μην ελπίζει.
Έτσι, αναπαράγουμε τον κύκλο της ταμπέλας και τον φορτωνόμαστε σαν σταυρό στην πλάτη, δείχνοντας πως: It is what is. End of story. Sucker.
Μπορεί τα ενοχλητικά ταμπελάκια, να μας τα κολλάνε σαν πεντοχίλιαρο στο κούτελο με θράσος.
Μπορεί οι άνθρωποί μας να μην καταλαβαίνουν την ανάγκη να μιλήσουμε ανοιχτά για αυτά, γιατί θεωρούν πως κάποιος θα μας πληγώσει ανεπανόρθωτα.
Η αλήθεια, όμως, είναι πως μαθαίνοντας να ζούμε πάνω από αυτά ή με αυτά όταν είναι φύσει αδύνατον να τ’ αποχωριστούμε, κατακτούμε την πιο σοβαρή μορφή ελευθερίας. Την αποδοχή μας. Τη θέλησή μας να υπάρχουμε, να ονειρευόμαστε και να έχουμε αποφασιστικότητα για όσα θέλουμε να πετύχουμε.
Ο Stephen King, δούλευε ως χαμηλόμισθος καθηγητής Αγγλικών, όταν έγραψε τις 199 σελίδες του μυθιστορήματος Carrie. Το πέταξε στα σκουπίδια πριν τ’ ολοκληρώσει, υπό το βάρος της ταμπέλας του αποτυχημένου συγγραφέα και των προσωπικών ανασφαλειών που του είχαν δημιουργηθεί.
Η γυναίκα του, που βρήκε το χειρόγραφο, το μάζεψε και του είπε «Έχεις κάτι εδώ. Νομίζω πως το έχεις». Όλα τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Καθένας μας έχει ένα ακυκλοφόρητο success story που μας περιμένει. Ο κόσμος θα έχει πάντα κάτι να πει, ένα παλτουδάκι που σώνει και καλά περιμένει να φορέσεις.
Θα το φορέσουμε, όμως με τον δικό μας τρόπο: ανάποδα και ξεκούμπωτο!
Γιατί τέτοιοι αλήτες είμαστε!
